کد مطلب:35471 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اعتقادات

برهان حقيقت كه از جمله براهين اثبات معاد است چيست و آيات قرآن چگونه به آن اشاره دارد؟

همان گونه كه اصل انديشه و انديشيدن از بشر جدا نشده و هماره با او همراه بوده، اختلاف بين آراء و برخورد انديشه‎ها، نبرد مكتب‎ها، جنگ هفتاد و دو ملت، نديدن حقيقت و ره افسانه زدن و خلاصه درگيري حق و باطل هم چنان بوده و هست و حق محض تنها در قيامت آشكار خواهد شد. پيش از رسيدن به صحنة ظهور حق محض هر كس مدعي است كه تا سر زلف سخن به قلم شانه خورده، فردي مانند او نقاب از رخ انديشه بر نداشته است.

از سوي ديگر نمي توان همة اين افكار و انديشه‎ها را حقّ دانست؛ چون روياروي يكديگر است؛ با اين كه هيچ انديشة حقّي هرگز با انديشة حق ديگر به پيكار بر نمي خيزد؛ چنان كه همة نظرهاي مناقض يكديگر را هم نمي توان باطل دانست و بطلان هر دو نيز به معناي رفع دو نقيض خواهد بود كه اين خود نوعي سفسطه و انكار هر واقعيّت است.

بنابراين، يكي از انديشه و راه‎ها حق و ديگري باطل است، ليكن تا چهرة واقعي حق روشن نشود چهرة باطل ناپديد نخواهد شد.

از سوي سوم دنيا آن ظرفيت را ندارد كه فقط ظرف ظهور حق كامل باشد و ديگر باطلي در آن راه پيدا نكند؛ زيرا در اين صورت ديگر جايي براي تكليف و آزمون نخواهد ماند و اختلافي پديدار نخواهد شد. بنابراين، موقعيتي لازم است كه در آن جا در پرتو ظهور كامل حق به عمر هر گونه باطل پايان داده شود و دامنة اختلاف و خلاف كوتاه گردد. همچنين بايد چهرة رياكاران و چند چهرەها و دوگانگي قلب و قالب زهد فروشان و روباه منشان شناخته شود و پردەها به طور كلي كنار رود تا آنان كه حقايق را تحريف يا كتمان مي كنند باز شناخته و همه نيرنگ‎ها و فريب‎ها با حضور همگان بر ملا شود، و چنين چيزي جز به فرا رسيدن روز حقيقت (قيامت) ممكن نيست؛ زيرا در آن روز باطن هر كس ظاهر و راز او آشكار خواهد شد: «ذلك اليوم الحقّ فمن شاء اتّخذ إلي ربّه مَآَباً» نبأ/39؛ [آن روز حق است و هستي آن را، ظهور حقيقت تشكيل مي دهد. پس هر كس كه خواهد به سوي پروردگار خويش بازگشتي اتخاذ كند]، «يومئذٍ يُوَفّيهم الله دينهم الحقّ ويعلمون أنّ الله هو الحقّ المبين» نور/25؛ [در آن روز خداوند دين حق آنان را به تمام و كمال به آنان مي پردازد و آگاه مي شوند كه خداوند حق محض و حقيقت آشكار است.]

آري خدا حقّ است و به حق داوري مي كند: «والله يقضي بالحقّ» غافر/20، «الله يَحكُم بينكم يوم القيمة فيما كنتم فيه تختلفون» حج/69؛ [خداوند در قيامت دربارة آنچه اختلاف داشتيد ميان شما حكم خواهد كرد.] حق تعالي كه عين حقّ است آن چنان ظهور خواهد كرد كه به همة اختلاف‎ها پايان داده مي شود و جايي براي اختلاف بين حق و باطل نمي ماند و هيچ كس سخني را از خداوند مكتوم نمي كند؛ زيرا نمي تواند آن را بپوشاند: «ولا يكتمون اللهَ حديثاً» نساء/42 [و عقايد و افكار پوشيده نمي ماند]: «لا تَخفي منكم خافية» حاقه/18؛ [چنان كه هر چه در نهان و نهاد زمين است بيرون مي آيد]: «و أخرجت الأرضُ أثقالَها» زلزال/2

---

: آية الله جوادي آملي
تفسير موضوعي قرآن ج 4 (معاد در قرآن)